گرم ترین نقطه جهان

در مورد گرمترین نقطه ی جهان بحث ها ی بسیاری وجود دارد. برخی صحرای العزیزیه لیبی که بالاترین دمای ثبت شده در آن 58 درجه سانتیگراد است و برخی دره ی مرگ (Death valley) در کالیفرنیا با 56 درجه سناتیگراد را گرمترین نقطه جهان می دانند. اما ماهواره ی سازمان ناسا در کویر لوت دمای 71 درجه سناتیگراد را نیز ثبت کرده است و کارشناسان معتقدند که این دما بالاترین دمای ثبت شده در جهان است 

دشت لوت بین دو گسل نهبندان در شرق و نای بند در غرب قرار دارد.

* حد شمالی آن در حد مدار ۳۲ درجه و حد جنوبی در حد مدار ۲۸ درجه .است

* وسعت حوضه آبگیر دشت لوت، حدود ۱۷۵ هزار کیلومتر مربع (یک دهم مساحت کشور)

* طول آن از شمال به جنوب حدود ۹۰۰ کیلومتر و غرب به شرق حدود ۳۰۰ کیلومتر است

* پست‌ترین نقطه دشت لوت ۱۹۰ متر از سطح دریا است(لوت مرکزی)

* دشت لوت جایگاه رخداد زمین لرزه‌های بزرگ و مهمی بوده‌است

* در پای کوه‌های مشرف به کویر بزرگ لوت آثاری از سکونت انسان از هزاره چهارم پیش از میلاد مسیح مشاهده شده.

* بزرگ‌ترین ناحیه جمعیتی دشت لوت «شهداد» که در گذشته‌های دور به آن خبیص می‌گفتند.

* دره سیرچ و ناحیه مسکونی آن به همین نام یکی از زیباترین چشم اندازهای سر سبز حاشیه این دشت اسرار آمیز است.

دشت لوت نمایشگاهی طبیعی از شگفت انگیزترین عوارض بیابانی دنیا است نظیر:

* بزرگ‌ترین شهر کلوخی جهان.. منطقه کلوتها از دور به خرابه‌های شهری بزرگ می‌ماند که توصیف‌های گونان از آن شده‌است نظیر: شهر خیالی و یا شهر لوت

* مرتفع‌ترین هرمهای ماسه‌ای دنیا در لوت است. مرتفع‌ترین هرم‌های شناخته شده دنیا حداکثر ۳۰۰ متر ارتفاع دارند (لیبی) اما در لوت ارتفاع برخی هرم‌ها گاه به ۴۸۰ متر هم می‌رسد.

* ۴۰ مخروط آتشفشان کواترنر در سطح دشت لوت وجود دارد .

* پهنه‌های وسیع ماسه و ریگ با طیف رنگی قهوه‌ای روشن تا خاکستری و سیاه نظیر «گدار باروت» که چون خاک آن سیاه و شبیه باروت است به این نام حوانده می‌شود

* دشت‌هایی از گدازه‌های بازالتی چاله چاله نظیر «گندم بریان»

* پهنه‌های شنی مواج

* بزرگ‌ترین نبکاهای جهان تپه‌های شنی پوشیده از گیاه (نبکا‌ها) که یکی از شگفتی‌های همزیستی خاک و آب و گیاه است. این نبکاها به گلدان بیابان نیز نامیده شده‌اند.

* مرتفع‌ترین ربدوها ((Rebdou (ربدوها مشابه نبکاها با ابعاد بزرگ‌تر شکل‌های پیچیده‌تر در لوت غربی می‌باشند.)

* پهنه‌هایی به شکل چندضلعی‌های متعدد که حاصل قشر نمکی ضخیم و تبخیر شدید سطح زمین است

* کویر پاشتری، سطح این نوع زمین‌ها اینطور به‌نظر می‌رسد که پس از بارنگی زیاد خیس شده و تعدادی شتر روی آن راه رفته‌اند.

* هامادا Hammada دشت‌هایی از ریگ، شن و پوشیده از خاک‌های ریگی که فاقد گیاه است 

 

دکتر پرویز کردوانی، بیابان‌شناس معروف ایرانی با اعلام این مطلب گفت: منطقه گندم بریان در دشت لوت که در 80 کیلومتری شهداد و در شرق رود بیرجند قرار گرفته است، منطقه‌ای با پوشش آتشفشانی است و همین پوشش سیاه آتشفشانی موجب بالا رفتن شدید گرما در این منطقه می‌شود.

به گفته وی این منطقه همچنین پست‌ترین منطقه داخلی ایران نیز محسوب می‌شود و این موضوع نیز از دیگر دلایل گرمای شدید آن است. کردوانی معتقد است که در گندم بریان، در منطقه‌ای به‌طول 200 کیلومتر و عرض 150 کیلومتر هیچ موجود زنده‌ای زندگی نمی‌کند و شرایط به‌گونه‌‌ای است که امکان زیست هیچ گیاه یا حیوانی وجود ندارد.

گواه کردوانی بر این موضوع این است که در تحقیقات خود مشاهد‌ه‌کرده است که  گاو و گوسفند مرده‌ای که توسط کامیون‌های عبوری در گندم بریان رها شده بودند تجزیه نشده و نگندیده بودند بلکه فقط در اثر حرارت خورشید خشک شده بودند.

به گفته وی این موضوع نشان می‌دهد که در این منطقه حتی باکتری هم امکان حیات ندارد.

کردوانی اضافه کرد: در نزدیکی گندم بریان پدیده‌های طبیعی بسیار زیبایی ازجمله کلوت‌های بیابان لوت قرار دارد. این کلوت‌ها رشته دالان‌های موازی هستند که بر اثر باران و باد شدید به مرور زمان ایجاد شده است و ارتفاع دیواره‌های آن‌ها به 200 متر می‌رسد. 

دکتر کردوانی گفت: پیش از اعلام میزان گرمای گندم بریان گمان می‌شد صحرای لیبی در شمال صحرای آفریقا با 7/57 درجه سانتی‌گراد حرارت، گرم‌ترین منطقه کره زمین باشد اما امروز مشخص شده است که گندم بریان در بیابان لوت با دمایی بیش از 67 درجه سانتی‌گراد در سایه ،گرم‌ترین نقطه کره خاکی است.